Index

శ్రీ విష్ణు సహస్రనామ అంతరార్థము

నామం	అంతరార్థము
పద మనుత్తమమ్	అది ఒక పదం. దానికన్నా ఉత్తమమైన పదం లేదు. పదమంటే మాటకావచ్చు. స్థానం కావచ్చు. చెప్పే మాటలేదు. చెప్పబడే స్థానంలేదు. వాచ్యవాచకాలు రెండూ లయమయ్యే తత్త్వమది.
లోకబంధుః లోకనాథః మాధవః భక్తవత్సలః	అయినా వాచ్యవాచకరూపమైన లోకంతో సంబంధం పెట్టు కొన్నాడా ఈశ్వరుడు. లోకానికంతా నియామకుడు. మరలా న+అథ - గమ్యం కూడా, మా ఈ లోకవిభూతి కంతా ధవ-భర్త, కనుకనే దాన్ని గాక తన్ను భజించిన వారికే వత్సలుడు. వారిలో వసిస్తాడు.
సువర్ణవర్ణః హేమాంగః వరాంగః చందనాంగదీ	సువర్ణం చైతన్యప్రకాశమే. అదే వర్ణం పరమాత్మకు. అదే అంగం. శరీరం కూడా. చిద్రూపం కాబట్టి శ్రేష్ఠమైన (వర) దా శరీరం. అంగద అంటే ఆభరణాలు. ప్రీతికరమైన నామరూపాలే ఆభరణాలు దానికి.
వీరహా విషమః	విశేషంగా బయటపడ్డదంతా హతం చేసినవాడా పరమాత్మ, విషమ తనకు సమానుడు లేనివాడు.
శూన్యః ఘృతాశీః	స్వగతమైన భేదమసలే లేనివాడు (శూన్య) కరగిపోయిన (ఘృత) కోరికలు (ఆశీః) కలవాడు - నిష్కాముడు.
అచలః చలః	కామం లేకుండా అచలుడు. పెట్టుకొంటే చలుడు. రెండూ ఆయన చేతిలోనే ఉన్న ద్వంద్వాలు.
అమానీ మానదః మాన్యః లోకస్వామీ త్రిలోకధృక్	తన కభిమానం లేనివాడు. మనకది ప్రసాదించేవాడు. ఎందు కిచ్చాడో దాని అంతరార్థం బాగా మననం చేసి చూస్తే (మా+అన్య) నీవు నాకు వేరుకాదని బోధించేవాడూ, ఇంతకూ లోకానికంతా స్వామి. ఆయన సొమ్మిది. త్రిలోకాలనూ అదుపులో పెట్టుకొనే వాడికేమిటి జవాబు. అప్రధృష్యుడు.

Page 53

బ్రహ్మశ్రీ యల్లంరాజు శ్రీనివాస రావు