Index

శ్రీ విష్ణు సహస్రనామ అంతరార్థము

నామం	అంతరార్థము
అనలః	(న+అలమ్ యస్య స అనలః) పరిమాణమింత ఉందని ఇంతవరకని చెప్పలేనిదది.
దర్పహా దర్పదః దృప్తః	ఆతేజః ప్రాణశక్తులు తనవని ఏ జీవుడైనా భావిస్తే వాడి దర్పాన్ని అణగగొడుతుంది. అసలా దర్పం వాడికది ఇస్తే వచ్చిందే. అది ఇచ్చిన దర్పమే గనుక ఈ దర్పించిన వాడు వీడు కాదు. అదే వాస్తవానికి.
దుర్ధరః అపరాజితః	చరాచర సామగ్రితో దర్పించినది గనుక దానినెవరూ ఎత్తలేరు. ధరించలేరు. మోయలేరు. అన్నింటినీ అదే మోస్తున్నది. అలా మోస్తున్నా (అపరాజిత) శ్రమ ఏ మాత్రమూ లేదు దానికి.
విశ్వమూర్తిః మహామూర్తిః దీప్తమూర్తిః అమూర్తిమాన్	విశ్వమంతా దాని రూపమే. ఎంత విస్తారంగా నైనా ఉందా రూపం. కేవలం జడం కాదది. జ్ఞానంచేత ఎప్పుడూ దీప్తమైనది. జ్ఞాన మెప్పుడూ నిరాకారమే గనుక రూపమని అంటున్నా రూపంగాని రూపమది.
అనేకమూర్తిః అవ్యక్తః శతమూర్తిః శతాననః	రూపం కానిదే అనేక రూపాలుగా భాసిస్తున్నది. రూపం లేకుండా అది అవ్యక్తం. రూపమేర్పడితేనే అది వ్యక్తమై కనిపిస్తుంది. శతసహస్ర రూపాలతో కనిపిస్తుంది. శతసహస్ర ముఖాలతో (ఆనన) వ్యాపిస్తుంది.
ఏకః నైకః	ఏకమూ అదే, అనేకమూ అదే. స్వరూపంగా ఏకం, నామరూపాది విభూతిగా అనేకం.
సవః	అదే తనకు తాను ప్రసవమయింది.
కిమ్ యత్ తత్	ఎవడన్నా అదే, ఏదన్నా అదే. ఏదైతే అన్నా అదే. అదన్నా అదే. సర్వనామమది. సర్వనామాలూ దానివే.

Page 52

బ్రహ్మశ్రీ యల్లంరాజు శ్రీనివాస రావు