సంపద్యతే - యధా మృగతృష్ణకాయాం దూరతః పశ్యతాం ప్రత్యక్ష ప్రమాణేన గోచరీభవత్యేవ జలమితి - తదేవ సమీపం గత్వా నిరూప్యమాణం నజలం తత్కేవలః సౌర ప్రకాశ ఏవ - తదా జలమితి ప్రత్యక్ష మయధార్థం భవతి తద్విపర్యయేణ రశ్మిరితి గృహ్యమాణం యధార్థం భవిష్యతి
ఏవం విచార్యమాణే యద్విషయా బుద్ధిః కదాపి నష్యభి చరతి తదేవ సత్యం - వ్యభిచరతిచే త్తదేవ అసత్య మితి నిర్ణేతుం యుజ్యతే - ఏషా వ్యవస్థా ప్రమాణ విషయే - ఏతా మను రుంధానై రస్మాభిః పరీక్షా కర్తవ్యా -కృతాయాం పరీక్షాయాం నామరూపాదయ స్సర్వేపి వ్యభిచరంత్యేవ అర్థా త్పిపీలికాది బ్రాహ్మ పర్యంతం సమస్తం యద్యదస్మద్బుద్ధ్యా ఉత్ప్రేక్ష్యతే తత్తదశే షతః మృషైవ భవితు మర్హతి - యతో వ్యభిచరత్యేవ సర్వం - వ్యభిచారో నామ అన్యోన్య వ్యావృత్తిః పదార్థానా మిత్యుక్తం - ఏత త్తన్న భవతి తదేత న్నభవతీతి వ్యావృత్తా ఏవ సర్వే పదార్థాః - యదైవం తదా తేషు నకోపి దేశకాల వస్తుత్రయం వ్యాప్తం శక్నుయాత్ విశేషాస్తే స్వస్వరూప మాత్ర పర్యవసాయినః
తత్రాపి సాకారత్వా త్సావయవ త్వాచ్చ నకోపి భావః యధా పూర్వ మవస్థాతుం క్షమతే - అవశ్యం పరిణామం భజతే - అంతేచ అదృశ్యతాం ప్రాప్య వినాశ మేవోపగచ్ఛతి - సజీవోవా భవతు ఈశ్వారోవా భవతు నాస్యసూత్ర స్య క్వాపి కదాపి అపవాదః అనవస్థితత్వా దనేకాత్మకత్వా న్నామరూపాది విశేషాణాం
అథ యః ఏకరూపేణా వస్థితః నిరాకారః నిరవయవో నిర్వికల్పోయ స్స ఏవ తథా అవస్థాతుం శక్నుయాత్ నాన్యధా - పూర్వోక్తా స్సర్వేన నిరాకారా నిర్వికల్పాశ్చేతి పరస్పర వ్యావృత్తాః - త ఏవ వ్యభిచారిణ ఇతి
Page 48
బ్రహ్మశ్రీ యల్లంరాజు శ్రీనివాస రావు