కారణమితి కారణద్వయం విద్యతే సర్వస్యాపి కార్యస్య ద్వాభ్యా మేతాభ్యాం భవితవ్య మేవ - తత్ర నిమిత్త కారణం చేతన మేవ సదా - ఉపాదానం త్వచేతనం - యధా ఘటస్యోత్పత్తయే కులాలః మృత్తికా ద్వే అపి కారణే స్యాతా మేవ - నకేవలం కులాలః - నాపి కేవలా మృత్తికా - ద్వయో స్సహకారేణైవ ఘటశరావా దీని కార్యాణి ఉత్పద్యంతే ఏవ మిహాపి చరా చర ప్రపంచోత్పత్తయే చైతన్య లక్షణ ఆత్మా ఈశ్వరః నిమిత్తం - తస్యయా సద్రూపా శక్తిః సా మృత్తికావ దుపాదానం - ద్వితయమపి అపేక్ష్యతే
పరం త్వేత ద్వయం ద్వైత ప్రపంచే పృథక్త్వేన భవతి - న కులాలో మృత్తికా నచ మృత్తికా కులాలః - కేవలం ద్వయో స్సాహచర్యమేవా పేక్ష్యతే కార్యనిష్పాదనాయ - ఇహతు అద్వైత భూమికాయాం తన్న పృథక్త్వేన అవతిష్ఠతే - ప్రత్యుత ఏకీభావః - యదేవ నిమిత్తం తదేవో పాదానం యదు పాదానం త న్నిమిత్త మేవ కుతః ద్వయో ర్ని రాకారత్వా ద్వ్యాపకత్వాచ్ఛ - అతఏవ అభిన్న నిమిత్తోపాదానం కారణ మిత్యాచక్షతే అద్వైతినః - తదిదం రహస్యం మనసి నిధాయైవ ప్రకృతి రహంచ కారణం జగత్సృష్టే రితి అభిన్నతయైవ వర్ణితం భాష్యకారైః - నై తావ దేవ మత్తోన్య న్న కారణాంతర మస్తీతి సచ్చితో ర భేదేన అహమిత్యాత్మానం నిర్దిశతి .
అపిచాన్య దపి రహస్య మవ గమ్యతే నిమిత్తమితి శబ్ద ప్రయోగాత్ నిమిత్త కారణ మాత్మా చైతన్యమాత్ర స్వరూపః తత్ర నకదాపి వికల్పః అధవా విక్రియా సంభపతి - అతః జనన మరణాది సమస్యా చైతన్య మాత్రేనాస్తి తేషాం వికల్ప రూపత్వాత్ ఆత్మా తైర్న స్పృశ్యతే ఇతి తర్హి కుత్ర సా సమస్యేతి చేత్ యదుపాదాన కారణం ప్రకృతిః తస్యాం సాపియావ
Page 22
బ్రహ్మశ్రీ యల్లంరాజు శ్రీనివాస రావు