స్వతో నకించి దుత్పాదయితు మశక్తేతి అభిహితం - ఆత్మా తు చిన్మాత్ర స్వరూపః వికల్ప మధవా విక్రియాం న కథంచి దశ్నుతే ఇత్యపి అభివర్ణితం ఏవం సతి కోహేతు రస్యాః సృష్టే రుభయోః పర్యు దాసే ఇతి ప్రశ్నః యుజ్యత ఏవ - తస్యాస్య ఉత్తరం తస్యామేవ గీతాయా మన్యత్ర ఉపలభ్యతే -తచ్చ భాష్యకారై రేవ సూచిత మత్ర నిమిత్తే నేతి శబ్దేన - నిమిత్త కారణ మాత్మా ప్రకృతి స్తు తస్యైవ ఉపాదాన కారణమితి భంగ్యంత రేణ సూచ్యతే ఆచార్యేణ - తదేతద్గీతాయామేవ ధ్వనితం - కథమివ
'ఏతద్యోనీని భూతాని - సర్వాణీ త్యుపధారయ అహం కృత్స్నస్య జగతః ప్రభవః ప్రలయస్తధా ఇతి సప్తమాధ్యాయ గతః శ్లోకః
కిమస్య తాత్పర్యం - ప్రథమం భాష్యకారాణాం వ్యాఖ్యానం శ్రూయతాం - 'యస్మా న్మమ ప్రకృతీ కారణం సర్వభూతానాం అతోహం సమస్తస్య ప్రభవః ఉత్పత్తిః ప్రలయః వినాశః ప్రకృతి ద్వయ ద్వారేణ అహం సర్వజ్ఞ ఈశ్వరో జగతః కారణమితి - యత ఏవం - తస్మా న్మత్తః పరమేశ్వరా త్పరతరం కారణాంతరం కించిన్నాస్తి నవిద్యతే అహమేవ జగత్కారణ మిత్యర్థ – ఇతి భగవత్పాదానాం భాష్యం - కిమిదం విప్రతి షిద్ధ మివ న ప్రతిభాతి - మమ ప్రకృతిః కారణమితి - అహం కారణమితి మత్తోన్య న్న కారణాం తర మితి ఆపాతతః ఏవం విప్రతిషిద్ధ మపి నిరూప్య రూణం సత్సమీచీన మేవేతి అవగమ్యతే
తత్కథమితి ఆచార్యస్య హృదయ మావిష్క్రియతేమయా - నిమిత్త భూతేన ఇతి పూర్వమేవ సూచిత మాచార్యేణ - నిమిత్తకారణ ముపాదాన
Page 21
బ్రహ్మశ్రీ యల్లంరాజు శ్రీనివాస రావు