పోతే గట్టి దేమిటిక. ఏది ప్రత్యభిజ్ఞ కవకాశ మిస్తున్నదో అది. ఏది అది. ఏది అని ప్రశ్నేముంది ఇప్పుడే చెప్పాము గదా అహమితి అని. అదే, ఈ అహం లేదా నేను అనే స్ఫూర్తి బాల్యం నుంచీ అవసానం దాకా మనల నంటి పట్టుకొనే ఉంది. అవి వ్యావృత్తమవుతుంటే అనువర్తమానమిది. వ్యావృత్తమయ్యే ప్రతి దశలోనూ గమనించ వచ్చు దీని స్వరూపాన్ని మానవుడు. బాల్యం పోయి యౌవనం వచ్చింది. అయినా నేనున్నాను. వార్ధకం పోయి అవసానం వచ్చింది. అయినా ఉన్నాను. ఏనేను బాల్యాన్ని అనుభవించానో ఆనేనే ఇప్పుడు యౌవనాన్ని అనుభవిస్తున్నాను. ఏ నేను యౌవన మనుభవించానో ఆ నేను ఇప్పుడవసానం పాలవుతున్నానని నా స్వరూపం తాలూకు ప్రత్యభిజ్ఞ నాకు కలుగుతున్నదా లేదా! మరి నా ఉనికికి హాని ఏముంది.
జీవిత కాలంలో నంటే హాని లేదు. వాస్తవమే కాని జీవితాంతంలో మాటేమిటి? అప్పుడీ నేననే ఆత్మ భావం కూడా అనాత్మలాగా నశిస్తూనే ఉంది గదా. నశించకుండా నిలిచి ఉంటే మరి ప్రత్యభిజ్ఞ కలగటం లేదేమిటి మనకు అని ప్రశ్న రావచ్చు. ప్రత్యభిజ్ఞ ఉందో లేదో నీకూ నాకూ ఏమి తెలుసు. ఆ మరణించే వ్యక్తికే తెలియాలా విషయం. అతనికి తెలియదనటానికి నీకూ నాకూ అధికారం లేదు. తెలుసునని చెప్పటానికి కూడా లేదంటావా. తప్పకుండా తెలిసి ఉండాలా వ్యక్తికి. అలా కాకపోతే ఆ మరణ దశ ననుభవిస్తున్న దెవరు. ఎవరో ఒకరుండాలి గదా అనుభవించటానికి. మరణమే మరణాన్ని అనుభవించలేదు గదా. అనుభవమనేది ఏది గాని చైతన్యానికి సంబంధించిన విషయం.
Page 68
