అలా పట్టినప్పుడల్లా సహజ సిద్ధమైన వారి కాంతి తాత్కాలికంగా మరుగుపడిపోయి మనకు కనిపించదు. అలాగే ఇక్కడా మన చైతన్య ప్రకాశం సుషుప్తిలో ఈ అవిద్యా నిమిత్తంగా మరుగు పడుతూంది.
అయితే ఒక మాట. మరుగు పడినా చైతన్యమే. దాని అస్తిత్వానికి హాని లేదు. సూర్యచంద్రుల దీప్తి మనకు కనపడకపోవచ్చు. కాని వారెక్కడికి పోయారు. అసలు లేకుండా అభావమై పోలేదు గదా. అలాగే ఆత్మ తాలూకు చైతన్య దీప్తి మాత్రమే తాత్కాలికంగా మరుగుపడింది సుషుప్తిలో. ఆత్మ సత్తా కాదు. చిన్మాత్రంగా లేదనే గాని సన్మాత్రః సన్మాత్రంగా ఉందది అప్పుడూ. లేకుండా పోలేదు. మరలా ఈ సత్తేమిటి చిత్తేమిటి రెండూ ఒకటేనని గదా మొదటి నుంచీ చెప్పుకొంటూ వచ్చాము. అలాంటప్పుడు సత్తుండి చిత్తు లేకపోవటమేమిటి. నిజమే సత్తనేది ఉంటే చిత్తు కూడా ఉండవలసిందే. “యస్యైవ స్ఫురణం సదాత్మక” మని గదా వర్ణించాము. ఆ సూత్రానికి తిరుగు లేదు. కాని ఆ దశలో చిత్తనే లక్షణమున్నట్టు పైకి కనపడటం లేదు.
ఏమి ఎందువల్ల కరణోప సంహారణతః కరణాలంటే చక్షురాదులైన ఇంద్రియాలు, అంతేకాదు అంతరింద్రియమైన మనసు కూడా కరణమే. అంతఃకరణమని పేరు దానికి. దానివల్లనే ఈ చక్షురాది కరణాలన్నీ పనిచేస్తున్నాయి. అది అంతఃకరణమైతే ఇవి బహిఃకరణాలు. కాబట్టి అన్నిటికీ కరణాలనే పేరు ఈ కరణాలు జాగ్రత్స్వప్నాలలో పనిచేస్తాయే గాని గాఢనిద్రలో పనిచేయవు.
Page 59
