అబద్ధమని చాటడానికేమిటి ఉపపత్తి. "వికల్పాసహిష్ణుః" అన్నా రాచార్యుల వారు. వికల్పాన్ని ఏ మాత్రమూ సహించదా ఆత్మతత్త్వం. వికల్పమంటే వస్తువులో భేదం. ఉన్న వస్తువొక్కటే అది ఆత్మచైతన్యం. సర్వత్రా అదే, సర్వమూ అదే. అలాంటప్పుడిక దానికతిరిక్తమైన వస్తువెలా ఉండగలదు. ఉంటే సర్వమూ ఆత్మేననే మాట కర్థమే లేదుగదా. అంచేత వికల్పాసహిష్ణువది. అలాంటిది గనుకనే శాస్త శాస్త్రం. శిష్యుడూ, శిక్షా అనే మాటలకాస్కారం లేకపోతుంది.
అయితే శిష్య శాస్త్రాదిభేదం మనకు కనిపిస్తున్నది గదా అని ప్రశ్న. దానికి సమాధానం 'స్వరూపావబోధః' స్వరూపాన్ని అనుభవానికి తెచ్చుకొంటే ఏ వికల్పమూ లేదు. అప్పుడంతా ఆత్మస్వరూపంగానే కనబడుతుంది. రజ్జువును రజ్జువునుగా చూస్తే ఏ గొడవాలేదు. సర్పదండధారాది వికల్పాలన్నీ తొలగిపోయి అంతా రజ్జురూపంగానే భాసిస్తాయి. అలాగే ఆత్మస్వరూపం కూడా భాసిస్తుంది. అయితే ఎటువచ్చి స్వరూపాన్ని బోధపరుచుకో గలిగిఉండాలి మనం. అలా పరుచుకొంటామని చెప్పలేము. పరుచుకో లేకనే ఇన్ని వికల్పాలు మనం చూస్తున్నాము. చూస్తున్నామంటే ఆ మేరకు మనలో అవిద్య అనేది చోటుచేసుకొని ఉందనే అర్ధం. అంటే బోధ ఎలా ఉందో అబోధ (Nescience) అలాగే ఉంటుంది. అందులో బోధవల్ల వికల్పం నశిస్తే, అబోధవల్ల అది ఉదయిస్తుంది. అది ఎంత అసత్యమైనా సరే అబోధ అనే దశ ఉన్నంతవరకూ సత్యంగానే అనుభవానికి వస్తుంది. ఇదుగో తాత్కాలికమైన ఈ అనుభవాన్ని ఆశ్రయించుకొనే బ్రతుకుతున్నది గురుశిష్యాది భేద ప్రపంచమంతా. ఇదంతా వ్యావహారికంగా ఉంది. పారమార్ధికంగా లేదు. ఇది అద్వైతులు చేసే పరిష్కారం.
అయితే నిత్యమూ మన మీ ప్రపంచంతో వ్యవహరిస్తున్నాముగదా ? అలా వ్యవహరిస్తూనే మన స్వరూపాన్ని మనమెలా బోధపరుచుకోవాలని మరలా ప్రశ్న వస్తుంది. దీనికిగూడా స్వరూపావబోధమనే మాటలోనే ఉంది సమాధానం. స్వరూపాన్ని బోధపరుచుకోటమని ఒక అర్థమైతే స్వరూపంగా బోధపరుచుకోటమని ఇంకొక అర్థం. 'స్వరూపస్య అవబోధః' 'స్వరూపేణ అవబోధః' అని సమాసాన్ని ఎలా విరిచినా విరవవచ్చు. ఇందులో స్వరూపేణ అనే అర్ధాన్ని ఇప్పుడు చెప్పుకోవలసి ఉంది. లోకంలో ఎన్నో పదార్థాలు మనకు కనిపిస్తుంటాయి. ఎందరో వ్యక్తులతో వ్యవహరిస్తుంటాము. ఎన్నెన్నో కష్ట సుఖాలను అనుభవిస్తుంటాము.
Page 38