ఏవం మనోపి బహిర్భూతస్య నాస్తి చే న్మాస్తు - తత్తు సర్వ వ్యాపితే చైతన్యమేవ వృత్తిరూపేణ వర్తతే తవ దేహే యావత్త్వం జీవసి - యదాచ త్వం బహిరాగత స్తదా వృత్తి రహితం కేవల సామాన్య రూపమేవ చైతన్యం త్వా మనుషజ్యతే యతః త దేవతే స్వరూపమ్ - యధా సత్తా తవ సర్వవ్యాపినీ చైతన్యమపి తవ సర్వవ్యాప్యేవ - సత్తా చైతన్యయో స్సదా సహ భావ నియమాత్- అపిచ సామాన్య రూపయో స్తయో ర్నిష్పంద రూపత్వా త్సర్వగతత్వం నాంతరీయక మేవ - అర్థాత్ త్వమేవ చిద్రూపః సత్తాం స్వకీయామేవ సర్వగతా మభివ్యాప్య అవతిష్ఠసే - తధాసతి ఉభయమపి తవ వశే వర్తతే సర్వదా - న సంజ్ఞా లుప్యతే న ప్రాణో నశ్యతీతి భీతిః కదాపి స్యాత్తవ
అతఏవ ఏతత్సర్వం మనసి కృత్య ఉపనిష దృషిః అప్రాణో హ్యమనా ఇతి ఏకత్ర - ప్రాణస్య ప్రాణః మనసోమన ఇతి అన్యత్ర ఉవాచ ఆపాతతః శ్రూయమాణే అన్యోన్య విరుద్ధమివ ప్రతిభాతి వచన మేతత్ కింతు సమ్య గ్వి చార్యమాణే ద్వయమపి సంగతమేవ - కధం - విశేష రూపః ప్రాణో విశేష రూపం మనః దేహా దృహిరాగతస్య తవ న భవతు నామ - కింతు అస్య విశేష రూపస్య యస్సామాన్య రూపః ప్రాణః - అస్య విశేష రూపస్య మనసః యత్సామాన్య రూపం మనః తదుభయం సర్వకాలం భవత్యేవ - న న భవతి - ప్రాణః సత్తా రూపేణ మనశ్చైతన్య రూపేణ సర్వదా విద్యత ఏవ స భేతవ్యం తదప గచ్చతీతి ఉపనిష త్తాత్పర్యమ్ --
Page 53
బ్రహ్మశ్రీ యల్లంరాజు శ్రీనివాస రావు