Index

శ్రీ విష్ణు సహస్రనామ అంతరార్థము

నామం	అంతరార్థము
ఆత్మయోనిః స్వయంజాతః వైఖానః సామగాయనః	అంచేత ఏది ఎక్కడ జన్మించిందని చెప్పినా దానివల్ల అదే జన్మిస్తున్నది. అంతకన్నా వేరుగా జన్యమూ లేదు. జనకమూ లేదు. విశేషంగా తన్ను తాను ఖననం చేసుకొని జగత్తును సృష్టించింది. తనతో సమాన లక్షణుడైన జీవుడి రూపం ధరించి అందులో ప్రవేశించింది. సామగ+అయన.
దేవకీనందనః	దీవ్యతి-క్రీడతీతి దేవీ - స్వార్థేకప్-దేవకీ-యోగ మాయ అని అర్థం. దానితో నిత్యమూ (నందన) ఆనందిస్తుంటాడు.
స్రష్టా క్షితీశః పాపనాశనః	తదానందఫలంగానే సృష్టిస్తాడు. క్షీతి, దీని స్థితికి కర్త అయ్యాడు. అవిద్యాదులైన త్రివిధ పాపాలను మరలా లయం చేస్తాడు.
శంఖభృత్ నందకీ చక్రీ శార్బధన్వా గదాధరః	పాంచజన్యమనే శంఖమూ, నందకమనే ఖడ్గమూ సుదర్శన మనే చక్రమూ శారమనే ధనుస్సూ - కౌమోదకి అనే గదా దండమూ ధరించి సగుణంగా మనకు సాక్షాత్కరిస్తాడు కూడా. అవి ఆయన చేతుల్లో దివ్యాయుధాలైతే మనకూ ఉన్నాయి ఇంద్రియాల రూపంలో శంఖం మన కర్ణం- నందకం చక్షుస్సు చక్రం మనస్సు-శార్వం ప్రాణం, గద వాక్కు
రథాంగపాణిః	ఇవి మన దగ్గరే ఉన్నా శరీరమనే రథమూ ఈ ఇంద్రియాలనే సామగ్రి వీటి ప్రవృత్తి నివృత్తులు రెండూ ఆయన చేతిలో ఉన్నాయి.
అక్షోభ్యః సర్వప్రహరణా యుధః	వాటి సహాయంతో శ్రవణ మనన దర్శనాదులు చేయకపోతే అవే శంఖచక్రాదులైన దివ్యాయుధాలుగా మారి మనల నందరినీ ప్రహరణం చేస్తాయి. వాటి నెదుర్కొనలేము. శ్రద్ధాళువులమై సాధన చేశామో సర్వమైన సంసార బంధాలనూ ప్రహరణం చేసి అక్షోభ్యమైన ముక్తిని ప్రసాదిస్తాయి.

Page 66

బ్రహ్మశ్రీ యల్లంరాజు శ్రీనివాస రావు